شاید این توصیف اغراق‌آمیز باشد، ولی در حالتی معتدل می‌توان کوفی عنان را نماینده طرفهای بین‌المللی دانست که می‌خواهند بحران سوریه با راه حلی وسط به پایان برسد تا جایی که این اعتقاد به تدریج شکل می‌گیرد که این بحران در صورت نزدیک شدن دیدگاه‌های مسکو و واشنگتن به پایان خود نزدیک می‌شود.
کوفی عنان ماموریت خود را با این عنوان شروع کرد که در صدد یافتن راه حل سیاسی است. این عنوان به معنای کنار گذاشتن طرح برکناری بشار اسد، رئیس جمهور سوریه از قدرت است که ارتش وی توانسته است شهر حمص را از دست مخالفان بیرون بیاورد و هم اکنون فشار خود را بر شهر و استان ادلب گذاشته است.
بدیهی است که اپوزیسیون سوریه از همان ابتدا با مأموریت انان و راه حل سیاسی مخالفت نماید و هرگونه مذاکره با بشار اسد را رد کند؛ ولی این اپوزیسیون به تنهایی قادر به تصمیم گیری و تحمیل تصمیم خود به طرفهای منطقه ای و بین المللی نیست. مخالفان هیچ‌گاه نتوانسته‌اند با هم متحد شوند و بخشی از آن‌ها در دمشق با کوفی عنان وارد مذاکره شده‌اند.
تکیه بیش از اندازه مخالفان نظام سوریه و به ویژه جناح نظامی آن بر دولت‌های خارجی سبب شده است که تحت تاثیر منافع آن‌ها قرار بگیرند و قدرت تصمیم‌گیری مستقل را از دست بدهند. دولت‌های خارجی در اندیشه حفظ منافع خود در موازنه‌های منطقه‌ای و جهانی‌اند و توافق آن‌ها به معنای به حاشیه‌رانده شدن مخالفان بشار اسد است.
تا رسیدن به راه حل میانه، فشارها از هر طرف ادامه پیدا می‌کند. همان‌گونه که ارتش سوریه سعی می‌کند قبل از نشستن بر سر میز مذاکره آخرین رمق مخالفان مسلح را از میان ببرد، این عده نیز سعی خواهند کرد ضربات بیشتری وارد کنند. همچنین طرفهای منطقه‌ای و بین‌المللی حامی آن‌ها نیز از هیچ فرصتی برای بالا بردن سطح تهدیدات خود فروگذار نمی‌کنند. در کنار دادن تسلیحات به مخالفان، در مطبوعات غربی گزارش‌های مختلفی درباره طرح دولت امریکا برای حمله به سوریه و ایجاد منطقه امن در یکی از نقاط مرزی این کشور با ترکیه یا اردن یا لبنان چاپ می‌شود و یا می‌خواهند که از طریق شورای امنیت فشار بیشتری بر دمشق و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی آن بیاورند.
کوفی عنان در دمشق طرحی را با بشار اسد در مورد لزوم توقف فوری درگیری‌ها و باز شدن راه کمکرسانی به مناطق آسیب دیده؛ و گشایش باب مذاکرات داخلی؛ را مطرح کرده است. وزیر امور خارجه روسیه نیز در دیدار با همتایان عرب خود در قاهره بر سر همین محورها به توافق رسیده است. یکی از نتایج مهم این توافق چشم پوشیدن از لزوم برکناری بشار اسد از قدرت و سپردن اختیارات به معاون اوست که در طرح اتحادیه عرب قبلا بر آن تاکید شده بود.
شایعات زیادی هم مطرح می‌شود، از جمله این که روسیه و ایران و ترکیه بر سر برکناری بشار اسد به توافق رسیده‌اند و می‌خواهند که وی نه بزودی، بلکه بعد از بازگشت آرامش نسبی به سوریه قدرت را واگذار کند؛ ولی مواضع رسمی تهران و مسکو بر خلاف این شایعات بوده است.
به نظر می‌رسد که بشار اسد با اطمینان خاطر بیشتری حاضر شد با کوفی عنان به عنوان فرستاده دبیرکل سازمان ملل متحد و نه اتحادیه عرب دیدار کند و دمشق پذیرای والری آموس، مسئول امور انسانی سازمان ملل متحد شود که قبلا مواضع تندی در برابر نظام سوریه گرفته بود.
اتحادیه عرب از فرصت تاریخی خود برای حل بحران سوریه نتوانست استفاده کند و به سرعت و بدون پیمودن مراحل مقدماتی، خود را به بالاترین مرحله رساند و تغییر رئیس جمهوری سوریه را هدف اصلی خود قرار داد و مداخله مسلحانه را به عنوان ضروری‌ترین اقدام فوری مطرح کرد. با این حال، پاسخ‌ها در سطح بین‌المللی و داخل سوریه به این خواسته‌ها دل‌گرم‌کننده نبود. هیچ دولت غربی با مداخله نظامی در سوریه موافق نیست. مسلح کردن مخالفان و تبدیل سوریه به افغانستان دوم و ایجاد پایگاه جدید برای القاعده به سود هیچ دولتی نیست. این اتحادیه،به رغم مخالفت ابتدایی خود، اینک ناچار است وجود مخالفان مسلح را به عنوان یکی از علتهای ادامه بحران بپذیرد.
اتحادیه عرب به ناچار با مسکو و پکن وارد مذاکره می‌شود و این دو نیز با هرگونه تغییر رژیم در سوریه و مداخله مسلحانه مخالف‌اند. اظهارات اخیر وزیر امور خارجه سعودی بعد از مذاکره با همتای آلمانی خود در ریاض، نومیدی آمیخته با خشم او را از ناکام ماندن رهبری اتحادیه عرب نشان می‌دهد.
چه کسی می‌تواند با ماموریت کوفی عنان مخالفت کند. دمشق زیرکانه از مذاکرات بسیار مثبت او با بشار اسد سخن می‌گوید. اتحادیه عرب و مخالفان مسلح سوریه نمی‌توانند این مأموریت را زیر سؤال ببرند، چون مسئول شکست معرفی می‌شوند. نمی‌توان سه بار مذاکره کوفی عنان و بشار اسد را تنها در برقراری آتش بس و کمک‌های انسانی و گفت‌وگوی سیاسی خلاصه کرد. دیپلمات کارکشته‌ای مانند آنان هیچ‌گاه همه برگه‌های خود را رو نمی‌کند، ولی رسیدن به آتش بس امر شاقی است. باید برای رسیدن به آن، مذاکره صورت گیرد تا تضمین‌های کافی به دست آید. این امر نیازمند حضور ناظرانی است که مورد اعتماد نظام سوریه و مخالفان باشند. اتحادیه عرب یک بار ناظران خود را بازگردانده است.
تشکیل گروه ناظران جدید در سازمان ملل به قطعنامه و توافق میان اعضای دایمی شورای امنیت نیاز دارد. هرگونه توافق میان آن‌ها به معنای زمینه توافق‌های بعدی خواهد بود و بحران سوریه را به موضوع محصور میان این پنج دولت محصور می‌کند. شاید همین مسیر طولانی و پر پیچ و خم است که کوفی عنان را به رغم خوش‌بینی، از رسیدن به آتش‌بس فوری دور می‌کند.
